Tezos (XTZ) یک بلاک چین شبکه است که به منظور ارائه قراردادهای هوشمند با مقیاس پذیری بالا و گزینه های برنامه نویسی پیشرفته در مقایسه با موارد موجود در اتریوم (ETH) طراحی شده است. چیزی که این پروژه به لطف زیرساخت ماژولار، به راحتی قابل ارتقا و استفاده از Liquid Proof of Stake (LPoS) به عنوان الگوریتم اجماع آن برای عملکرد بالا، می تواند به آن دست یابد. علاوه بر این، قراردادهای هوشمند شما می تواند هم به زبان مادری شما و هم به زبان های دیگر برنامه ریزی شود، که انعطاف پذیری زیادی در این زمینه به شما می دهد. آیا می خواهید شروع به لذت بردن از دنیای ارزهای دیجیتال کنید؟ سپس نوبت به باز کردن حساب کاربری انلاین صرافی می رسد.  

تاریخچه و خاستگاه تزوس

خاستگاه تزوس در ۳ آگوست ۲۰۱۴ با انتشار مقاله معروف “مقاله موقعیت” پروژه تزوس آغاز شد. سندی که نام کامل آن «تزوس: دفترکل رمزنگاری خود اصلاح‌کننده» است، توسط ال‌ام گودمن، که نام مستعار آرتور بریتمن بود، معرفی شد. در این سند اهداف پروژه تعیین شد که چهار مورد بود: ابتدا به دنبال حل مشکل هارد فورک بود که از بروز رسانی پویا بلاک چین جلوگیری می کند و نوآوری را به تاخیر می اندازد و مانع می شود. مشکلات هزینه و تمرکز ناشی از سیستم اثبات کار (PoW) بیت کوین (BTC). بیان محدود زبان تراکنش بیت کوین (اسکریپت بیت کوین)، که قراردادهای هوشمند را به سایر بلاک چین ها سوق داده است. مسائل امنیتی در مورد پیاده سازی یک ارز دیجیتال. با انتشار این سند، برایتمن هر یک از این مشکلات را به طور عمیق مورد بررسی قرار داد و راه حل هایی را برای آنها در پروژه Tezos خود پیشنهاد کرد. با این حال، تا ۲ سپتامبر ۲۰۱۴، زمانی که Whitepaper Tezos منتشر شد، به این ترتیب پایه و اساس کاملی به این پروژه داده شد. هدف از ایجاد Tezos به عنوان یک “دفتر رمزنگاری خود اصلاح کننده” از کاغذ سفید واضح بود. چیزی که در شرایط زیر به دست می آید: ایجاد یک پروتکل شبکه که بلوک‌ها را تولید، تأیید می‌کند و تراکنش‌ها را انتقال می‌دهد. طراحی یک پروتکل تراکنش مشخص می کند که چه چیزی یک تراکنش را معتبر می کند. طراحی یک پروتکل اجماع که اجماع را حول یک زنجیره واحد تشکیل می دهد.  

راه اندازی Tezos ICO

در هر صورت، ساختن این شبکه فقط یک ایده و تحقق آن بود. بنابراین، در سال ۲۰۱۷، بنیاد تزوس، یک سازمان غیرانتفاعی مستقر در سوئیس، متولد شد. این بنیاد یک ICO را برنامه ریزی کرد که با آن توانست در مجموع ۲۳۲ میلیون دلار جمع آوری کند. با پولی که در اختیار داشت، توسعه واقعی پروژه راه اندازی شد. با این حال، در ۲۲ فوریه آنها اولین شکست خود را داشتند، زمانی که رئیس بنیاد تزوس، یوهان گیورز مجبور شد به دلیل اختلاف نظر در مورد استفاده از بودجه ICO استعفا دهد. پس از این اتفاقات، توسعه تزوس ادامه یافت و در ۳۰ ژوئن ۲۰۱۸ بود که تاریخچه بلاک چین تزوس آغاز شد و بلوک پیدایش آن را ایجاد کرد. Seed Protocol، پروتکلی که عملکرد Tezos را مدیریت می کند پروتکل بذر، نامی است که به پروتکل پیدایش تزوس داده شده است. به بیان ساده، مجموعه ای از قوانین است که بر عملکرد تزوس از مبدأ تا به امروز حاکم است. قوانین Seed Protocol منعکس کننده روشی است که Tezos با همه چیز مربوط به تولید سکه ها، پروتکل اجماع، تعامل اعتباردهنده های آن، عملیات قراردادهای هوشمند و حتی حاکمیت آن رفتار می کند. از این نظر، Seed Protocol کنترل مرتبط ترین عناصر بلاک چین را در اختیار دارد، بنابراین اجازه دهید هر یک از آنها را با جزئیات بیشتری بررسی کنیم.  

کنترل سکه

Tezos یک بلاک چین است که از یک توکن برای عملیات داخلی خود استفاده می کند، توکن Tezos (XTZ). توکن Said دارای وجود محدود ۱۰ میلیارد سکه است. با این حال، در بلوک پیدایش، حدود ۷۰۰ میلیون سکه به اکوسیستم در مجموع ۳۲ هزار آدرس Tezos با رعایت توافقات ICO که این ارز دیجیتال را تامین مالی کرده بود، منتشر شد. بقیه سکه ها از طریق یک سیستم تنظیم برای انتشار که در پروتکل انجام می شود به اکوسیستم رها می شوند. در حال حاضر، چنین انتشار در هر بلوک ۴۰ XTZ در هر بلوک تنظیم شده است. با این حال، طبق مفاد پروتکل بذر تزوس، هیچ زمانی این تورم نمی تواند از ۵ درصد در سال تجاوز کند. یکی دیگر از نکات مرتبط در کنترل ارز تزوس این است که سکه های موجود در حسابی که بیش از یک سال استفاده نشده باشد سوزانده می شود. این به منظور فعال نگه داشتن سیستم از نظر اقتصادی است.  

XTZ، توکن بومی تزوس

توکن اصلی تزوس XTZ است و یک توکن چند منظوره است. شما می توانید آن را به دست آورید و از آن به عنوان وسیله ای پرداخت یا به عنوان وسیله ای برای تعامل با خدماتی که زندگی را در بلاک چین تزوس و قراردادهای هوشمند آن ایجاد می کنند، استفاده کنید. با این حال، پتانسیل این توکن عمدتاً بر کنترل و تعامل با قراردادهای هوشمند، حاکمیت بلاک چین و فرآیند تولید بلاک آن متمرکز است. در واقع، استفاده از این توکن در بلاک چین بسیار شبیه به آنچه اتر در اتریوم دارد، است. هر تعامل در تزوس هزینه‌ای را در «Gas» ایجاد می‌کند که سپس به کمیسیون مربوطه در توکن‌های XTZ تبدیل می‌شود. اما مقایسه بین Tezos Gas و Ethereum به همین جا ختم می شود، زیرا در Tezos فرمول محاسبه هزینه کمیسیون کاملاً متفاوت است. آن فرمول به صورت زیر است: fees> = m_fees + (m_nanotez_per_byte * size) + (m_nanotez_per_gas_unit * gas) این هست: m_fees: حداقل کارمزد در پلتفرم است که برابر با ۰,۰۰۰۱ ꜩ m_nanotez_per_byte: حداقل مقدار نانوتکنولوژی است که می توانید برای هر بایت بپردازید که ۱۰۰۰ nꜩ / B (0,000001ꜩ / b) است. اندازه: به اندازه بایتی که عملیات اشغال می کند اشاره دارد. m_nanotez_per_gas_unit: حداقل مقدار نانوتکنولوژی است که می توانید برای هر واحد گاز بپردازید که ۱۰۰ nꜩ / gu (0,0000001 ꜩ / gu) است. Gas: مقدار Gas که عملیات به طور کامل از آن استفاده خواهد کرد. بنابراین، برای مثال، اگر عملیاتی داشته باشیم که حدود ۱۰۰۰۰ Gas مصرف می کند و وزن آن ۱۲۸ بایت است، حداقل کارمزد برای آن عملیات به صورت زیر خواهد بود: هزینه = ۰,۰۰۰۱ ꜩ + (۰,۰۰۰۰۰۱ꜩ / b * 125 بایت) + ۰,۰۰۰۰۰۰۱ ꜩ / gu * 10000 گرم کارمزد = ۰,۰۰۱۲۲۵ ꜩ (تقریباً ۰,۰۰۲ دلار) این امر به ما روشن می کند که کمیسیون های تزوس بسیار ارزان هستند، حتی بیشتر از اتریوم، و در عین حال نقش اساسی توکن های XTZ در این شبکه را دارد. البته، این مثال فقط حداقل است و اگر کمیسیون شما بسیار کم است، اعتبار سنجی ها در وسط تقاضای بالا ممکن است با اولویت به تراکنش های شما نپردازند، و باعث می شود برای تأیید صحت تراکنش خود، کمیسیون خود را افزایش دهید.  

LPoS، پروتکل اجماع Tezos

Liquid Proof of Stake یا Liquid Proof of Stake (LPoS) الگوریتمی است که از Proof of Stake (PoS) مشتق شده است. این پروتکل به گونه‌ای طراحی شده است که به اعتبارسنجی‌ها اجازه می‌دهد تا یک بلوک را استخراج کنند و سپس به مجموعه‌ای از امضاها برای ارائه اعتبار به بلوک مذکور، همه به صورت تصادفی، نیاز دارند. به این معنا که گروهی از اعتبارسنجی‌ها یک بلوک را تولید می‌کنند، اما تنها بلاکی که در وهله اول موفق به رسیدن به مجموعه امضاهای لازم شود، همان بلوکی خواهد بود که به عنوان بخشی از بلاک چین انتخاب می‌شود. بقیه بلوک‌های تولید شده رد می‌شوند و فرآیند دوباره راه‌اندازی می‌شود. این فرآیند تولید بلوک، فرآیندی است که پاداش ۴۰ XTZ را به دست می‌آورد و کسانی که امضا می‌کنند نیز پاداش کوچکی دریافت می‌کنند. علاوه بر این، LPoS شامل برخی از محافظت ها در برابر به اصطلاح امضای دوگانه است، که رویدادی است که در آن یک اعتباردهنده سعی می کند همزمان دو بلوک مختلف را امضا کرده و تضمین کند، در مسابقه ای برای کسب کمیسیون به هر قیمتی. در این حالت، LPoS این اقدامات را با از دست دادن سود بلوک مذکور جریمه می کند.  

Baking, baking the next block

فرآیند ایجاد بلوک در تزوس Baking نامیده می شود. این به این دلیل است که اعتباردهنده ها “Bakers” یا Bakers نامیده می شوند. کار بیکرها داشتن قدرت محاسباتی و سهامداری توکن های XTZ است که به آنها حق تولید بلوک ها را با توجه به مشارکتشان در سیستم می دهد. این فرآیند تحت قوانین پروتکل اجماع LPoS که در بالا توضیح داده شد انجام می شود. برای تبدیل شدن به یک Baker در Tezos، باید حداقل ۸۰۰۰ XTZ داشته باشید، اما هر چه مشارکت شما بیشتر باشد، احتمال ایجاد یک بلوک بیشتر می شود. علاوه بر این، برای تولید یک بلوک، Baker باید یک سپرده امنیتی (“اثبات سهام” او) به میزان ۵۱۲ XTZ در هر بلوک بگذارد. این سپرده برای حدود ۱۴ روز قفل است و محافظی در برابر تقلب است. اگر Baker یک نسل دوبل امضا یا دوبل از بلوک ها را انجام دهد، یا قوانین دیگری را در LPoS زیر پا بگذارد، این Baker تمام سپرده امنیتی خود (۵۱۲ XTZ) را از دست می دهد. بدون شک محافظت نسبتاً قوی در برابر این نوع تله ها است، اما تعجب نکنید، همانطور که در این تصویر می بینید، حقیقت اغلب اتفاق می افتد.  

نمایندگی برای baking

اگر کسی ۸۰۰۰ XTZ ندارد یا نمی‌خواهد زیرساخت فناوری اطلاعات برای پخت ایجاد کند، می‌تواند سکه‌های خود را به یک baker واگذار کند. تفویض اختیار به دارندگان سکه اجازه می دهد تا سکه های خود را به یک baker«قرض دهند». در نتیجه baker شانس بیشتری برای انتخاب شدن دارد و به نوبه خود bakerدرآمد اضافی را با دارنده سکه تقسیم می کند. نکته مهم این است که این فرآیند در واقع مالکیت سکه ها را منتقل نمی کند. bakerنمی تواند XTZ را که به او واگذار شده خرج کند و bakerنمی توانند با پول دیگران فرار کنند. گروه‌هایی پدید آمده‌اند که نرخ‌های رقابتی را برای خدمات baking خود ارائه می‌کنند، و بیشتر آنها بین ۱۰ تا ۲۰ درصد از پاداش‌هایی را که مردم از واگذاری به آنها دریافت می‌کنند، دریافت می‌کنند.  

قانون انتخاب شعبه

آخرین کلید برای درک الگوریتم اجماع Tezos این است که چگونه پروتکل تصمیم می‌گیرد که چنگال زنجیره‌ای “درست” باشد. قانون انتخاب فورک بیت کوین ساده است: طولانی ترین رشته ،رشته درست یا متعارف است. تزوس زنجیره متعارف را بر اساس تعداد baker که از بلوک حمایت کردند انتخاب می کند. در بالا ذکر شد که baker برای ایجاد بلوک ها دارای حق baking هستند، اما baker نیز مسئولیت دوم پشتوانه بلوک ها را دارند. در هر ارتفاع بلوک، ۳۲ رول تصادفی برای پشتیبان‌گیری از یک بلوک انتخاب می‌شوند و بلوکی که بیشترین پشتی را داشته باشد به‌عنوان متعارف در نظر گرفته می‌شود. وقتی یک baker بلوکی را تأیید می کند که در نهایت به بلوک متعارف تبدیل می شود، یک پاداش XTZ دریافت می کند. بنابراین، بیکرها برای حمایت از بلوکی که معتقدند سایر بیکرها نیز از آن حمایت خواهند کرد، تشویق می شوند، که به عنوان بلوک های با اولویت بالا نیز شناخته می شود. مانند baking، بلوک‌های تأیید از بیکرها می‌خواهد که ۴۰ XTZ برای هر تأیید شرط ببندند.  

قراردادهای هوشمند در تزوس

بخش مهم دیگری از نحوه کار تزوس قراردادهای هوشمند آن است. در واقع، از این نظر، قراردادهای هوشمند به روشی بسیار شبیه به قراردادهای هوشمند اتریوم کنترل می شوند. به عبارت دیگر اکشن ها و برنامه نویسی آن ها دارای هزینه معینی در Gas هستند که باید به صورت توکن XTZ پرداخت شود تا اجرا شوند. اما دور از این شباهت، قراردادهای هوشمند تزوس به جای Solidity که در اتریوم اتفاق می‌افتد، به زبان Michelson برنامه‌ریزی می‌شوند. Michelson زبان مخصوص دامنه مورد استفاده برای نوشتن قراردادهای هوشمند در بلاک چین Tezos است. این زبان مبتنی بر پشته است و هیچ متغیری ندارد. زبان‌های پشته‌گرا بر روی یک یا چند پشته کار می‌کنند که هر کدام می‌توانند هدف متفاوتی داشته باشند. این امکان تطبیق پذیری بسیار زیاد را به قیمت پیچیده تر بودن می دهد. اما علاوه بر این، قراردادهای هوشمند را می توان با استفاده از یک لایه انتزاعی به زبان های دیگر برنامه ریزی کرد. اولین لایه SmartPy است که امکان برنامه نویسی قراردادهای هوشمند را برای Tezos با استفاده از Python فراهم می کند. و دومی LIGO است که اجازه برنامه نویسی به زبان هایی مانند Pascal، Camel و Reason را می دهد. در واقع زبان برنامه نویسی OCaml زبان مادری است که هسته Tezos تحت آن برنامه ریزی می شود. در این مرحله از خود خواهید پرسید که چرا یک زبان برنامه نویسی دیگر؟ خوب، در مورد تزوس، زبان Michelson بسیار کاربردی تر است. با قدرت بیشتر از Solidity، سرعت، ساختارهای داده استاندارد داخلی، دقت اعشاری بالاتر، و نحو بسیار تمیزتر، مایکلسون زبان ساختار یافته تری است. علاوه بر این، توانایی استفاده از چارچوبی برای برنامه‌ریزی قراردادهای هوشمند با استفاده از زبان‌های دیگر، مانند پایتون یا پاسکال، به تزوس قدرتی می‌دهد که Solidity در اتریوم به آن دست نیافته است. علاوه بر این، وجود قراردادهای هوشمند این پلتفرم را قادر می‌سازد تا توکن‌های قابل تعویض و غیرقابل تعویض (NFT) ایجاد کند. در این مرحله، توکن‌های قابل تعویض Tezos با استاندارد ERC-20 اتریوم مطابقت دارند و در TZIP-7 مشخص شده‌اند. همین امر در مورد توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) که از استانداردهای ERC-721 و ERC-1155 اتریوم پیروی می‌کنند و در TZIP-12 تزوس مشخص شده‌اند، اتفاق می‌افتد. به این ترتیب، تزوس می تواند به راحتی پل های ارتباطی بین توکن های اتریوم و بلاک چین خود ایجاد کند.  

حاکمیت پروژه

حاکمیت تزوس بر ساختار زنجیره‌ای متکی است که به شرکت‌کنندگان اجازه می‌دهد بدون نیاز به هارد فورک، به‌روزرسانی‌های پروتکل را پیشنهاد، انتخاب، آزمایش و فعال کنند. به عبارت ساده، این بدان معنی است که Tezos یک بلاک چین است که می تواند در طول زمان با داشتن یک فرآیند رسمی برای به روز رسانی پروتکل، خود را بهبود بخشد. در عمل، این شبیه به ساختار یک شرکت است که در آن سهامداران می توانند در مورد جهت شرکت رای دهند. بسیاری از بلاک چین‌های دیگر این نوع ساختار حاکمیتی رسمی را ندارند، بنابراین جهت این پروژه‌ها اغلب توسط گروه کوچکی از توسعه‌دهندگان یا یک بنیاد تعیین می‌شود که ممکن است به طور عادلانه از همه سهامداران نمایندگی داشته باشند یا نه. این فرآیند به لطف فرآیند خود اصلاحی امکان پذیر است که به چهار دوره تقسیم می شود. دوره اول دوره پیشنهاد است که در آن پیشنهادات برای تغییرات در جامعه مطرح می شود. در مرحله بعد، دوره اکتشاف رأی گیری می گذرد، در این زمان، Bakers می تواند به بالاترین رتبه پیشنهادی از دوره پیشنهاد قبلی رأی دهد. بیکرها می توانند در مورد یک پیشنهاد خاص رای “بله”، “خیر” یا “ممتنع” بدهند. دوره سوم دوره آزمایشی است که در آن زمان آزمایش در شبکه آزمایشی پروپوزال آغاز می شود. اگر پروپوزال از این مرحله تست عبور کند، به آخرین دوره می رود. این آخرین دوره، دوره رای گیری ارتقاء است، که در آن یک رای مجدد برای تصمیم گیری قطعی در مورد ورود یا عدم ورود پیشنهاد به پروتکل تزوس انجام می شود. این تنها در صورتی امکان پذیر خواهد بود که پیشنهاد با مشارکت با حداقل حد نصاب (۵۱٪ از کل شرکت کنندگان) و اکثریت بیکرها به نفع آن (۸۰٪ از بیکرها) به رای برسد. این واقعیت که پیشرفت‌ها به این شکل انجام می‌شوند نیز نشان می‌دهد که یک مخزن از پیشنهادات به سبک پیشنهادات بهبود بیت کوین (BIP) وجود دارد.